Opublikowane przezUbezpieczając kredyt kupiecki oczekujemy, że ubezpieczyciel przejmie na siebie ryzyko niewypłacalności naszych kontrahentów i wypłaci kwotę, której nie zapłacił nam klient, brzmi atrakcyjnie? Warto więc dokładnie zgłębić temat i poznać szczegóły tej usługi, może okazać się bowiem, że ubezpieczenie jest atrakcyjnym rozwiązaniem jedynie do czasu pierwszej szkody…
W związku z faktem iż zarówno umowa ubezpieczenia kredytu kupieckiego jak i ogólne warunki pisane są językiem prawniczym, często niezrozumiałym dla ubezpieczającego, postanowiliśmy w niniejszym artykule wskazać na co warto zwrócić uwagę.
Przedmiot umowy
Ochroną ubezpieczeniową objęte są bezsporne należności powstałe w okresie ubezpieczenia z tytułu sprzedaży lub dostawy towarów i/lub usług, które ubezpieczający wykonał. Kluczowe znaczenie może mieć pojawiające się określenie bezsporne należności, czyli takie co do których dłużnik nie wnosi żadnych zastrzeżeń. Niestety w praktyce dłużnicy często nie regulując zobowiązań kwestionują przy tym zasadność roszczenia. Warto zatem uzyskać od ubezpieczyciela na piśmie precyzyjną definicję bezsporności, aby w przyszłości uniknąć sytuacji odmowy wypłaty odszkodowania.
Kiedy ubezpieczyciel wypłaca odszkodowanie?
Ubezpieczyciel odpowiada za szkody będące następstwem następujących zdarzeń:
- prawnie stwierdzonej niewypłacalności dłużnika np. ogłoszono upadłość lub otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego,
- przewlekłej zwłoki dłużnika w zapłacie zwykle wynoszącej od 120 lub 180 dni od upływu określonego w fakturze terminu zapłaty.
Kiedy ubezpieczyciel może odmówić wypłaty odszkodowania?
- w przypadku należności, co do których ubezpieczający z góry uzgodnił, przy zawarciu umowy ze swoim klientem, dłuższe terminy płatności niż standardowe warunki zapłaty,
- gdy pomimo braku terminowej zapłaty ze strony kontrahenta ubezpieczający nadal udzielała mu kolejnych kredytów kupieckich,
- gdy ubezpieczający udzielił kredytu kupieckiego kontrahentowi, który w określonym czasie przed zawarciem ubezpieczenia nie regulował terminowo płatności wobec ubezpieczającego,
- gdy ubezpieczający nie posiada pełnej dokumentacji potwierdzającej istnienie wierzytelności, gdy ubezpieczający nie dopełnił obowiązku zgłoszenia wypadku ubezpieczeniowego w ściśle określonym terminie,
- gdy ubezpieczający podejmował działania na własną rękę bez konsultacji z ubezpieczycielem np. zawarł ugodę z dłużnikiem,
- kiedy kontrahent kwestionuje wierzytelność (wówczas ewentualna wypłat odszkodowania nastąpi po okazaniu ubezpieczycielowi tytułu wykonawczego)
- gdy ochrona ubezpieczeniowa wygasła
- gdy ubezpieczający zataił przed ubezpieczycielem informacje niezbędne do prawidłowej oceny ryzyka udzielonego ubezpieczenia kredytu kupieckiego (np. że wobec dłużnika wszczęto postępowanie egzekucyjne).
Ubezpieczyciel zastrzega sobie prawo do:
- obniżenia lub anulowania ustalonych limitów kredytowych ze skutkiem natychmiastowym (od dnia następnego po dniu otrzymania informacji przesłanej za pośrednictwem platformy internetowej ubezpieczyciela),
- odmówienia objęciem ubezpieczeniem wybranych kontrahentów, wstrzymania wypłaty odszkodowania w przypadku wierzytelności kwestionowanych przez dłużnika do czasu uzyskania prawomocnego orzeczenia sądowego uznającego roszczenie ubezpieczającego.
Inne ograniczenia:
- wyłączone spod ochrony ubezpieczeniowej wierzytelności, co do których ubezpieczający nie może dokonać cesji wierzytelności na ubezpieczyciela (zakaz cesji wierzytelności często praktykowany jest w branży budowlanej)
- zobowiązanie ubezpieczającego do uzyskania dodatkowych zabezpieczeń od klienta np. weksla in blanco (jeżeli kontrahent odmówi podpisania weksla to zostanie wyłączony spod ochrony ubezpieczeniowej)
- wyłączenie spod odpowiedzialności faktur na drobne kwoty
Odszkodowania
Wysokość odszkodowania uzależniona jest od limitu kredytowego ustalonego przez ubezpieczyciela dla każdego dłużnika indywidualnie lub ryczałtowo dla wielu dłużników.
Łączna wartość odszkodowań, którą może uzyskać ubezpieczający określana jest w limicie odszkodowawczym, zwykle stanowiącym krotność uiszczonej przez ubezpieczającego rocznej składki za ubezpieczenie (np. 30- krotność uiszczonej składki rocznej).
W umowie ubezpieczenia określony jest udział własny ubezpieczającego w szkodzie wynoszący 15-25% szkody – o tyle pomniejszona zostanie wypłata ewentualnego odszkodowania.
Ponadto ubezpieczyciele ograniczają swoją odpowiedzialność do łącznej kwoty co do wysokości, której nie ponoszą odpowiedzialności – jest to franszyza integralna.
Istotne jest, że odszkodowania wypłacane są tylko w zakresie należności głównej bez odsetek od nieterminowej zapłaty należności. Warto więc zawierając umowę z ubezpieczycielem ustalić komu będzie przysługiwało prawo do odsetek zwłaszcza w sytuacji, gdy wierzytelność jest sporna i konieczne jest przeprowadzenie czasochłonnego postępowania sądowego.
Koszty ubezpieczenia
Podstawowym kosztem ubezpieczenia jest składka, której wysokość uzależniona jest m.in. od rocznych obrotów ubezpieczającego, branży w której prowadzi działalność oraz struktury kontrahentów i posiadanych zabezpieczeń.
Inne możliwe koszty:
- koszty windykacji wierzytelności
- koszty postępowania sądowego (wpis, zastępstwo procesowe prawnika)
- koszty oceny ryzyka – wywiadu gospodarczego o kontrahentach
- koszty sporządzania aneksów do umowy
Ubezpieczyciel zwykle zastrzega sobie prawo do wskazania biura windykacyjnego, detektywistycznego i prawnika, który miałby się zająć odzyskaniem wierzytelności czy też oceną ryzyka danej transakcji. Tak więc z perspektywy ubezpieczającego ważne jest precyzyjne określenie wysokości kosztów o których mowa powyżej oraz wskazania czy ubezpieczyciel zobowiąże się do zwrotu przynajmniej części z nich.
Podsumowanie
Jeżeli zamierzają Państwo skorzystać z ubezpieczenia kredytu kupieckiego to chętnie przeprowadzimy analizę umowy oraz OWU i wskażemy wszelkie zagrożenia, które mogą stać się podstawą odmowy wypłacenia odszkodowania przez ubezpieczyciela. Z doświadczenia wiemy, że ubezpieczyciele korzystają z każdej możliwości, aby wydać decyzję o odmowie wypłaty odszkodowania, wówczas pozostaje droga sądowa, która zazwyczaj trwa wiele lat i kończy się różnym skutkiem.
Opublikowany artykuł nie stanowi porady ani opinii prawnej.
Witold Mleczko