W zasadzie każde zlecenie windykacji zaczynamy od sprawdzenia, czy wierzytelność można zabezpieczyć hipotecznie. Dlaczego jest to tak ważne, wyjaśniamy w poniższym wpisie o hipotekach z perspektywy wierzycieli, czyli tych wszystkich, w imieniu których odzyskujemy należności.
Co to jest hipoteka?
Zacznijmy od definicji hipoteki, która znajduje się w art 65 Ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece. (sejm.gov.pl)
W celu zabezpieczenia oznaczonej wierzytelności wynikającej z określonego stosunku prawnego można nieruchomość obciążyć prawem, na mocy którego wierzyciel może dochodzić zaspokojenia z nieruchomości bez względu na to, czyją stała się własnością, i z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi właściciela nieruchomości (hipoteka)
Inaczej mówiąc, jeśli jesteś wierzycielem hipotecznym, masz prawo do zaspokojenia swoich roszczeń z nieruchomości, na której ustanowiona została hipoteka.
Przedmiotem hipoteki może być także:
– użytkowanie wieczyste wraz z budynkami i urządzeniami na użytkowanym gruncie stanowiącymi własność użytkownika wieczystego;
– spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu;
– wierzytelność zabezpieczona hipoteką.
Jak stać się wierzycielem hipotecznym?
Hipotekę możesz ustanowić na podstawie:
1) czynności prawnej – hipoteka umowna (dobrowolna), ustanowiona na mocy porozumienia pomiędzy stronami – wierzycielem i właścicielem nieruchomości – na podstawie aktu notarialnego np. przed udzieleniem kredytu kupieckiego, na wypadek gdyby kontrahent nie spłacał zobowiązani
lub
2) orzeczenia sądu np. nakazu zapłaty, wyroku, postanowienia sądu – wówczas mówimy o hipotece przymusowej ustanowionej bez zgody dłużnika
W przypadku hipotek umownych ustanawianych aktem notarialnym, wniosek o jej wpisanie do księgi wieczystej powinien złożyć notariusz. Natomiast w przypadku hipoteki przymusowej, złożenie wniosku do sądu leży w gestii samego wierzyciela.
Formularz wniosku o wpis w księdze wieczystej KW-WPIS dostępny jest na stronie Formularze wniosków stosowanych w sądach rejonowych prowadzących księgi wieczyste w systemie informatycznym oraz wniosków składanych do Centralnej Informacji KW – Ministerstwo Sprawiedliwości – Portal Gov.pl (www.gov.pl)
Dopiero wpisanie hipoteki w dziale IV księgi wieczystej potwierdza fakt ustanowienia hipoteki, wówczas możesz stwierdzić, że jesteś wierzycielem hipotecznym.
Wgląd do treści ksiąg wieczystych dostępny jest za pośrednictwem strony EUKW – Prezentacja Księgi Wieczystej (ms.gov.pl), poprzez którą sprawdzisz, czy hipoteka została wpisana w księdze wieczystej
Jak wybrać nieruchomość do hipoteki.
Dokonując wyboru nieruchomości, na której ustanowisz hipotekę pamiętaj o ustaleniu:
– czy z nieruchomości nie toczy się już egzekucja komornicza lub nie zostały wpisane prawa i obciążenia osób trzecich (dział III kw),
– czy nieruchomość nie została już obciążona hipotekami innych wierzycieli, których hipoteki przekraczają realną wartość nieruchomości (dział IV kw),
– jak jest realna wartości nieruchomości, która zamierzasz obciążyć,
– czy są podstawy do ustanowienia hipoteki łącznej – celu zabezpieczenia tej samej wierzytelności można, obciążyć więcej niż jedną nieruchomość.
Ile kosztuje ustanowienie hipoteki?
Opłat sądowa od wniosku o ustanowienie hipoteki wynosi 200 zł
Jak wyegzekwować wierzytelność zabezpieczoną hipotecznie?
Zaspokojenie wierzyciela hipotecznego z nieruchomości następuje według przepisów o sądowym postępowaniu egzekucyjnym. A zatem, jeśli dłużnik nie ureguluje zobowiązania dobrowolnie to jako wierzyciel hipoteczny powinieneś złożyć do komornika wniosek egzekucyjny wraz z tytułem wykonawczym.
Więcej o egzekucji z nieruchomości piszemy Egzekucja z nieruchomości – jak przeprowadzić (e-progress.com.pl)
Co zyskasz będąc wierzycielem hipotecznym.
1) Uprzywilejowaną pozycję w postępowaniu egzekucyjnym – po zlicytowaniu nieruchomości przez komornika – kolejność zaspokajania należności określa art. 1025 k.p.c.
2) Trwałość zabezpieczenia – w przypadku, gdy właściciel sprzeda lub daruje nieruchomość, hipoteka pozostanie w księdze wieczystej.
3) Uprzywilejowaną pozycję w przypadku wszczęcia przez dłużnika postępowania restrukturyzacyjnego lub ogłoszenia jego upadłości.
4) Jako wierzyciel hipoteczny możesz dochodzić zaspokojenia z nieruchomości obciążonej hipoteką, bez względu na ograniczenie odpowiedzialności dłużnika wynikające z prawa spadkowego – art. 74 u.k.w.h.
5) Jeśli komornik nie zlicytuje nieruchomości, hipoteka nadal pozostaje w księdze wieczystej.