Opublikowane przezGdybyśmy mieli wskazać dłużników, z których najtrudniej wyegzekwować należności to z pewnością, w tym gronie znaleźliby się rolnicy.
Przyczyny tego stanu rzeczy upatrywać należy w:
– ograniczeniu mienia, co do którego możliwe jest prowadzenie egzekucji komorniczej,
– nieregularnych dochodach – uzależnionych od przebiegu upraw lub hodowli,
– nadużywanie postępowań restrukturyzacyjnych do wstrzymania egzekucji.
Z poniższego wpisu dowiesz się, jakie możliwości ma wierzyciel, któremu rolnik nie zapłacił w terminie faktury.
Gdy upłynął termin płatności.
Nie zwlekaj z decyzją o podjęciu windykacji. Wśród rolników są tacy, którzy do perfekcji opanowali zwodzenie wierzycieli, doprowadzając do sytuacji, w których odzyskanie należności staje się bardzo trudne. Jeśli już zgodzisz się prolongować płatność to zażądaj od swojego dłużnika podpisania
Uznania długu – wzór (e-progress.com.pl)
Uzyskanie takiego oświadczenia, pozwoli w przyszłości uniknąć problemów związanych z kwestionowaniem roszczenia. Doskonale wiemy, jak często w odpowiedzi na wezwanie do zapłaty, dłużnicy odmawiają zapłaty z powodu wyimaginowanych zarzutów, co do jakości zakupionego towaru. Dopiero po długotrwałym procesie okazuje się, że zarzuty te były grą na czas, dlatego tak ważne jest uzyskanie uznania długu jeszcze na etapie kiedy masz dobry kontakt z rolnikiem.
Negocjacje z dłużnikiem - rolnikiem.
Kiedy kolejne deklarowane terminy płatności nie będą dotrzymywane, należy podjąć działania windykacyjne. Możesz je prowadzić na własną rękę lub też skorzystać z kancelarii windykacyjnej. Decydując się na kancelarię sprawdzić, czy ma ona doświadczenie w odzyskiwaniu należności od gospodarstw rolnych. Negocjacje z rolnikami nie są łatwe a prowadzenie ich oficjalnym językiem prawniczym mało kiedy przynosi oczekiwane rezultaty. O skutkach wstąpienia w prawa dłużnika, zajęciu wierzytelności od poddłużnika i innych prawnych konsekwencjach niepłacenia długu należy mówić prostymi słowami, na tzw. chłopski rozum.
Równie ważne jest, aby osoba zajmująca się windykacją znała specyfikę działalności rolniczej i potrafiła umiejętnie odeprzeć składane przez rolnika zarzuty.
Pozew o zapłatę.
Wybierając prawnika do reprezentacji w procesie, sprawdź czy dysonuje on wiedzą i doświadczeniem w dochodzeniu należności od rolników. Sporne sprawy, zwykle rozstrzygane są na podstawie opinii biegłych. Prawnik z doświadczeniem w sprawach rolniczych będzie potrafił przygotować dla biegłego pytania, co do których odpowiedzi nie pozostawią wątpliwości, kto w sporze ma rację.
Egzekucja komornicza.
Sam wybór komornika nie jest łatwy. Medialne afery związane z egzekucją w gospodarstwach rolnych spowodowały, że komornicy bardzo ostrożnie podchodzą do przeprowadzenia czynności, które byłyby dotkliwe dla rolnika. Dlatego ważną rolę w postępowaniu egzekucyjnym odgrywa wierzyciel lub pełnomocnik wierzyciela, który aktywnie uczestniczy w trakcie czynności komorniczych i wskazuje komornikowi składniki majątkowe, z których należy przeprowadzić egzekucję.
Wyłączenia mienia spod egzekucji.
Zgodnie z art. 829 in. 1 ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego. (sejm.gov.pl) jeżeli dłużnikiem jest rolnik prowadzący gospodarstwo rolne, egzekucji nie podlegają:
1) stado podstawowe zwierząt gospodarskich: (bydła mlecznego, bydła mięsnego, koni, kóz, owiec, świń, drobiu, zwierząt futerkowych, innych gatunków, stanowiących podstawę produkcji zwierzęcej w gospodarstwie rolnym dłużnika);
2) zwierzęta gospodarskie, poza stadem podstawowym, w drugiej połowie okresu ciąży i w okresie odchowu potomstwa oraz źrebięta do 6 miesięcy, cielęta do 4 miesięcy, jagnięta do 3 miesięcy, prosięta do 2 miesięcy i koźlęta do 5 miesięcy;
3) stado użytkowe drobiu, co do którego zawarto umowę na dostawę ptaków z tego stada lub produktów pochodzących od tych ptaków;
4) zwierzęta futerkowe, co do których hodowca zawarł umowę na dostawę skór tych zwierząt;
5) rodziny pszczele pszczoły miodnej wraz z zasiedlonymi przez te rodziny ulami;
6) podstawowe maszyny, narzędzia i urządzenia rolnicze, w liczbie niezbędnej do pracy w gospodarstwie rolnym dłużnika, w tym ciągniki rolnicze z maszynami i sprzętem współpracującym, samobieżne maszyny rolnicze niezbędne do uprawy, pielęgnacji, zbioru i transportu ziemiopłodów;
7) silosy na zboża i pasze;
8) zapasy paliwa i części zamienne, niezbędne do normalnej pracy ciągnika i maszyn rolniczych, na okres niezbędny do zakończenia cyklu produkcyjnego;
9) materiał siewny, zboże i inne ziemiopłody niezbędne do siewów lub sadzenia w gospodarstwie rolnym dłużnika, w ilości niezbędnej w danym roku gospodarczym;
10) zapasy opału na okres 6 miesięcy;
11) nawozy, środki ochrony roślin oraz środki wspomagające uprawę roślin, w ilości niezbędnej na dany rok gospodarczy dla gospodarstwa rolnego dłużnika;
12) zapasy paszy i ściółki dla inwentarza wymienionego w pkt 1–4, do najbliższych zbiorów;
13) podstawowy sprzęt techniczny, niezbędny do zakończenia cyklu danej technologii produkcji w przypadku gospodarstwa specjalistycznego;
14) zaliczki na poczet dostaw produktów rolnych;
15) budynki gospodarcze i grunty rolne, niezbędne do hodowli zwierząt w proporcji uzależnionej od wielkości stada podstawowego i niezbędnej nadwyżki inwentarza;
16) budynki gospodarcze magazynowe, składowe, przechowalnie oraz szklarnie, tunele foliowe i inspekty do prowadzenia produkcji roślinnej w gospodarstwie rolnym dłużnika wraz z wyposażeniem.
Niezależnie od wyłączeń, o których mowa powyżej, egzekucji nie podlegają nadwyżka inwentarza żywego ponad stado podstawowe oraz przedmioty, o których mowa w art. 829 in. 1 pkt 6, 8, 9, 11–13 i 15, ponad ilości wymienione w tych przepisach, jeżeli komornik, po zasięgnięciu opinii izby rolniczej właściwej ze względu na położenie gospodarstwa rolnego dłużnika, uzna je za niezbędne do prowadzenia tego gospodarstwa
WAŻNE. Przepisów art. 829 in.1–829 in. 4 nie stosuje się w razie równoczesnego skierowania egzekucji do wszystkich nieruchomości wchodzących w skład gospodarstwa rolnego prowadzonego przez dłużnika (art. 829 in.5 k.p.c.)
Poza kodeksowymi wyłączeniami, egzekucji komorniczej nie można prowadzić z tzw. dopłat, ograniczenie to regulowane jest w art. 32 ustawy z dnia 9 maja 2008 r. o Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (sejm.gov.pl)
Należności ustalane w drodze decyzji administracyjnej lub wierzytelności wynikające z umów z tytułów płatności określonych w odrębnych przepisach, realizowanych przez Agencję ze środków publicznych pochodzących z funduszy Unii Europejskiej oraz krajowych środków publicznych przeznaczonych na ich współfinansowanie, nie podlegają zajęciu na podstawie przepisów Kodeksu postępowania cywilnego oraz przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
Z jakich składników prowadzić egzekucję.
Lista wyłączeń jest imponująca i zapewne zastanawiasz się w takim razie z jakich składników przeprowadzić egzekucję. Oczywiście najłatwiej jest uczynić to zajmując rachunki bankowe dłużnika, ale mało prawdopodobne jest, aby dłużnik przechowywał na swoim rachunku pieniądze, pozwalające na zaspokojenie należności.
W praktyce najskuteczniejszym sposobem egzekucji z gospodarstw rolnych jest zajęcie wierzytelności przysługujących od podmiotów, którym rolnik sprzedaje swoje towary lub usługi. Problem w tym, że ustalenie firm, będących kontrahentami rolnika wymaga często detektywistycznych umiejętności. W tym miejscu nie będziemy zdradzać, w jaki sposób nasza firma przeprowadza ustalenia, aby nie instruować dłużników.
W toku egzekucji należy pamiętać również o wspomnianym wyżej art. 829 in.5 k.p.c. pozwalającym na unikniecie pewnych ograniczeń w razie równoczesnego skierowania egzekucji do wszystkich nieruchomości wchodzących w skład gospodarstwa rolnego prowadzonego przez dłużnika. Zanim złożysz wniosek o wszczęcie egzekucji z nieruchomości rozważ ustanowienie hipoteki przymusowej na nieruchomościach dłużnika.
Jak zwiększyć szanse na odzyskanie należności.
Jako wierzyciel, jeszcze przed udzieleniem kredytu kupieckiego, możesz zwiększyć szanse na odzyskanie należności podejmując niżej wymienione działania:
- Ustal, czy osoba prowadząca gospodarstwo rolne ma zaległości płatnicze wobec innych kontrahentów – można to uczynić sprawdzając listy dłużników, czy też giełdy wierzytelności.
- Sprawdzić czy kontrahent – rolnik jest faktycznym właścicielem gospodarstwa – weryfikując księgi wieczystej nieruchomości za pośrednictwem EUKW – Prezentacja Księgi Wieczystej (ms.gov.pl) Szczególną uwagę należy poświęcić działom III i IV księgi wieczystej, z których wynika czy nieruchomość jest obciążona hipotekami oraz czy są z niej prowadzone egzekucje komornicze.
- Ze względu na szereg wyłączeń składników majątkowych z których nie można prowadzić egzekucji komorniczej warto uzyskać poręczenie osoby trzeciej np. małżonka dłużnika.
- Jeżeli kredyt kupiecki miałby być udzielany cyklicznie lub na dłuższy okres to skutecznym zabezpieczeniem może być ustanowienie hipoteki umownej na nieruchomości.