Śmierć dłużnika jest zdarzeniem utrudniającym odzyskanie należności oraz zniechęcającym wierzycieli do windykacji. Część z nich dowiadując się o śmierci swojego dłużnika, rezygnuje z dochodzenia przysługujących im pieniędzy ze względu na:
– dylematy moralne – bo nie wypada niepokoić rodziny zmarłego,
– problemy natury prawnej – bo nie ma spadkobierców lub spadkobiercy nie uznają roszczenia,
– koszty – bo trudno windykację przeprowadzić we własnym zakresie.
Jednak nie każdy wierzyciel może sobie pozwolić na taki gest i szuka rozwiązań pozwalających na wyegzekwowanie wierzytelności. Co zatem możemy zrobić w przypadku śmierci dłużnika?
Ustalenie spadkobierców zmarłego
Zaczynamy od ustalenia, kto po śmierci dłużnika może uregulować zobowiązanie. Sprawa jest prosta w przypadku śmierci dłużnika będącego przedsiębiorcą, dla którego powołano zarządcę sukcesyjnego. Zadaniem zarządcy sukcesyjnego jest zarządzanie przedsiębiorstwem zmarłego, aż do zakończenia postępowania spadkowego. Zarządca ma prawo dysponowania środkami zgromadzonymi na rachunkach firmowych zmarłego, a więc może też uregulować zobowiązania przysługujące nam od zmarłego przedsiębiorcy.
W przypadku braku zarządcy sukcesyjnego lub gdy dłużnik nie jest przedsiębiorcą, należy nawiązać kontakt ze spadkobiercami dłużnika. Spadkobiercy mają 6 miesięcy od śmierci dłużnika żeby zdecydować czy przyjmą spadek, a jeżeli tak to w jakiej formie. Możliwe są następujące scenariusze:
– przyjęcie spadku wprost – oznacza, że spadkobiercy przyjmują spadek bez żadnych ograniczeń, wraz z zobowiązaniami zmarłego, za które odpowiadają także własnym majątkiem,
– przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza – wiąże się z ograniczeniem odpowiedzialności spadkobierców do wysokości otrzymanego spadku.
– odrzucenie spadku przez wszystkich spadkobierców lub brak spadkobierców – spadek przyjmuje gmina.
– brak oświadczenia spadkobierców w terminie 6 miesięcy – wiąże się z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza.
Informacje o spadkobiercach możemy uzyskać poprzez:
– zapytanie do sądu właściwego dla ostatniego miejsca zamieszkania dłużnika,
– sprawdzenie notarialnych rejestrów spadkowych.
Jeśli postępowanie spadkowe nie zostało przeprowadzone, możemy sami je zainicjować. Jednak zanim zdecydujemy się na ten krok, warto ocenić czy działanie te doprowadzi do odzyskania należności. Do przeprowadzenia takiej kalkulacji pomocne będą następujące informacje:
– ile dłużnik miał zobowiązań,
– jaka jest wartość majątku dłużnika,
– czy majątek jest obciążony prawami osób trzecich.
Szybkość podejmowanych działań
Wydawać by się mogło, że po śmierci dłużnika nie ma powodów do pośpiechu, nic bardziej mylnego. Szybkość podejmowanych działań ma ogromne znaczenie. Przede wszystkim dlatego, że większość spadków przyjmowanych jest z dobrodziejstwem inwentarza, w związku z czym możliwe, że majątku po zmarłym wystarczy na zaspokojenie tylko tych wierzycieli, którzy jako pierwsi zgłoszą się do spadkobierców. Poza tym spadkobiercy mogą powziąć działania zmierzające do ukrycia majątku.
Ustalenie majątku zmarłego dłużnika
Wiedza o majątku dłużnika pozwoli na realną ocenę możliwości odzyskania wierzytelności. Podjęcie działań w ciemno, może narazić wierzyciela na koszty niewspółmierne do osiągniętego efektu.
Jeśli poszukujesz pomocy w odzyskaniu należności od spadkobierców dłużnika nie zwlekaj i skontaktuj się z nami. Przedstawimy Ci strategię działania i jeśli będzie to możliwe, doprowadzimy do odzyskania należności.