Większość artykułów o odpowiedzialności członków zarządu za zobowiązania spółek, dotyczy teoretycznych zagadnień z tym związanych. W naszym wpisie znajdziesz mniej teorii a więcej praktycznych rad, pomocnych w skutecznym odzyskaniu należności od prezesów niewypłacalnych spółek.
Podstawa prawna odpowiedzialności członków zarządu.
Art. 299. § 1 Kodeks Spółek Handlowych Akt prawny (sejm.gov.pl)
Jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, członkowie zarządu odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania.
Przed złożeniem pozwu.
1. Ustal czy członkowie zarządu są wypłacalni.
Wszelkie plany dotyczące pozywania członków zarządu, radzimy rozpocząć od ustalenia czy osoby, które zamierzasz pozwać posiadają majątek. Jest to istotne dla oceny celowości i opłacalności wytoczenia powództwa, na nic się bowiem zda nakaz zapłaty, którego nie będziesz mógł wyegzekwować.
2. Zbieraj dowody do pozwu już na etapie egzekucji wobec spółki.
Nawet jeśli egzekucja komornicza wobec majątku spółki nie rokuje odzyskania należności to należy wykorzystać ten etap postępowania, do zgromadzenia dowodów, które ułatwią dochodzenie należności od członków zarządu dłużnej spółki. Przykładowo takimi dowodami mogą być: historia rachunku bankowego spółki, informacje o czynnościach cywilnoprawnych dokonanych w imieniu spółki, daty powstania innych nieuregulowanych przez spółkę zobowiązań. Wszystko to uzyskasz składając do komornika odpowiednie wnioski i zapytania, zobacz Wniosek o wszczęcie egzekucji – wzór (wersja rozbudowana). (e-progress.com.pl)
3. Sprawdź wszystkie osoby wobec, których można wytoczyć powództwo.
W tym celu zapoznaj się z pełną historią zmian zachodzących w składzie zarządu spółki, najlepiej od czasu powstania dochodzonej wierzytelność, zobacz System EKRS (ms.gov.pl) . Możliwe, że w ten sposób ustalisz szersze grono osób, wobec których będziesz mógł wytoczyć powództwo, a im więcej potencjalnych pozwanych, tym większe szanse, na odzyskanie należności.
4. Pamiętaj - odpowiedzialność członków zarządu za długi spółki, nie jest odpowiedzialnością gwarancyjną.
Samo udowodnienie, że egzekucja wobec spółki okazała się bezskuteczna nie daje gwarancji uzyskania tytułu wykonawczego wobec członków zarządu. Wytaczając powództwo należy pamiętać o art. 299§ 2 k.s.h. zgodnie z którym:
Członek zarządu może się uwolnić od odpowiedzialności, jeżeli wykaże, że we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub w tym samym czasie wydano postanowienie o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego albo o zatwierdzeniu układu w postępowaniu w przedmiocie zatwierdzenia układu, albo że niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości nastąpiło nie z jego winy, albo że pomimo niezgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewydania postanowienia o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego albo niezatwierdzenia układu w postępowaniu w przedmiocie zatwierdzenia układu wierzyciel nie poniósł szkody.
Dlatego złożenie pozwu należy poprzedzić analizą sytuacji dłużnej spółki, aby właściwie ocenić prawdopodobieństwo wygrania sprawy w sądzie.
5. Jakie działania pomogą w dochodzeniu należności od członków zarządu.
Poza informacjami uzyskanymi w toku egzekucji komorniczej wobec spółki, warto wykorzystać również inne postępowania, które ułatwią zdobycie materiału dowodowego do dochodzenia należności z tytułu odpowiedzialności członków zarządu. Przy okazji działania te, mogą skłonić osoby z zarządu do dobrowolnego uregulowania należności. Chodzi tu między innymi o:
– wyjawienie majątku dłużnika (spółki).
– wniosek o orzeczenie zakazu prowadzenia działalności gospodarczej wobec członków zarządu spółki – zakres przedmiotowy takiej sprawy, pośrednio wiąże się z odpowiedzialnością członków zarządu za zobowiązania spółki, dlatego w trakcie tego postępowania możemy uzyskać informacje pomocne do przygotowania pozwu,
– sprawa karna z art 586 k.s.h. wiąże się z odpowiedzialnością karną członków zarządu spółki za nie zgłoszenie wniosku o upadłość spółki handlowej, pomimo powstania warunków uzasadniających upadłość spółki.
Po uzyskaniu nakazu zapłaty.
1. Postępowanie zabezpieczające.
W sprawach dotyczących odpowiedzialności członków zarządu, możliwe jest uzyskanie nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym. Jeżeli sąd wyda nakaz w trybie nakazowym to nie czekając na uprawomocnienie się nakazu, możesz zabezpieczyć swoja wierzytelność, chociażby poprzez ustanowienie hipoteki przymusowej na nieruchomości dłużnika.
2. Wniosek o wszczęcie egzekucji i wybór komornika.
Po uzyskaniu tytułu wykonawczego pozostaje dokonanie wyboru skutecznego komornika. Jak tego dokonać dowiesz się z artykułu Skuteczny komornik – jak wybrać (e-progress.com.pl) Pamiętaj przy tym o sprawdzeniu jakich czynności cywilnoprawnych dokonywali członkowie zarządu, w trakcie sprawy sądowej. Praktyka pokazuje, że pozwani członkowie zarządu, w trakcie procesu zbywają posiadany majątek, aby ubezskutecznić przyszłą egzekucję komorniczą. Nawet jeśli do takiej sytuacji dojdzie to jako wierzyciel masz narzędzia do skutecznego dochodzenia swoich należności.
Pomimo rosnącej świadomości wierzycieli o możliwości dochodzenia należności od prezesów niewypłacalnych spółek, niewielu korzysta z uprawnień jaki daje artykuł 299 k.s.h. Bywa też, że decyzje o złożeniu pozwu wierzyciele podejmują zbyt opieszale. Jeśli więc zamierzasz dochodzić należności od członków zarządu to nie zwlekaj z podjęciem stosownych działań. Skontaktuj się z nami i dowiedz się jak pomagamy w odzyskaniu należności.